Amarantus - czyli co? Właściwości, wartości odżywcze i przeciwwskazania

Amarantus co to?

Amarantus - lub inaczej szarłat - to rodzaj rośliny, pochodzącej z Ameryki Południowej. Od tysięcy lat jej nasiona były symbolem męstwa, siły i chęci do walki, która niezbędna była głównie wojownikom. 

Przez wiele lat uprawiali i spożywali je głównie Majowie i Inkowie. Dopiero w XVI wieku przedostała się do Europy, jako… roślina ozdobna. O wartościach tego zboża przekonano się znacznie później, kiedy to odkryto, że zarówno mąka amarantusowa, jak i amarantus ekspandowany może być doskonałym “paliwem” dla układu nerwowego. 

Tak naprawdę nasiona największą popularność zyskały w XXI wieku, kiedy to zapanowała “moda” na zdrową żywność. To wtedy odkryto, że zboże to przewyższa swoimi właściwościami pszenicę i żyto. 

Amarantus właściwości lecznicze

Jedną z najważniejszych właściwości amarantusa jest dużo wyższa zawartość białka niż w pszenicy, jęczmieniu czy życie. Dodatkowo, nie zawierają glutenu, dlatego szarłat polecany jest osobom cierpiącym na celiakię. Jest to także doskonałe źródło wapnia, magnezu oraz witamin z grupy B, dlatego zalecane są osobom, które odczuwają trwałe zmęczenie, stres, rozkojarzenie, ale i dzieciom w okresie szkolnym. 

Amarantus indeks glikemiczny

Amarantus to także dobra alternatywa dla diabetyków, bowiem ziarna amarantusa posiadają niski indeks glikemiczny oraz zawierają cukry złożone, które nie podnoszą gwałtownie cukru we krwi. Mąka z amarantusa indeks glikemiczny wynosi 39.

Szarłat zalecany jest także kobietom w ciąży, ponieważ zawiera kwas foliowy, który jest niezbędny do utrzymania ciąży. Warto również wymienić substancję przeciwutleniającą, którą zawierają te małe ziarna, a mianowicie skwalen, który zapobiega powstawaniu wolnych rodników i opóźnia procesy starzenia organizmu.

Czy amarantus jest zdrowy? Historia i wartości odżywcze

Amarantus znany także pod nazwą szarłat, uprawiany jest głównie w Ameryce Północnej, Ameryce Południowej, Azji i Afryce, w Polsce natomiast 90% upraw tego ziarna znajduje się na Lubelszczyźnie. Amarantus był znany już 4 tysiące lat temu, Majowie przyrządzali z jego ziaren potrawy. Następnie przez wiele setek lat był zapomniany, czasem stosowany był jako ozdoba ogródków, by w końcu, w XXI wieku przeżyć swój renesans. 

Odkryto wówczas jego drogocenne właściwości - jego wartości odżywcze znacznie przewyższają wartości odżywcze żyta, jęczmienia czy pszenicy. Małe ziarna amarantusa są bogatym źródłem wartości odżywczych, minerałów i aminokwasów - tj:

• Ryboflawiny - czyli witaminy B2 (10% zapotrzebowania dziennego) - niezbędnej do prawidłowego widzenia, wspomagającej pracę błon śluzowych oraz pozytywnie wpływającej na układ krwionośny. 
• Witaminy B6 (42% zapotrzebowania dziennego) - wspomagającej proces przyswajania minerałów - w tym magnezu. Dodatkowo reguluje pracę układu nerwowego i pozytywnie wpływa na nastrój. 
• Niacyny - czyli witaminę PP (7% zapotrzebowania dziennego) - niezbędnej do prawidłowej pracy mózgu oraz biorącej udział w syntezie hormonów płciowych. 
• Żelaza (75% dziennego zapotrzebowania) - które dostarcza tlenu do narządów oraz mięśni.
• Magnezu (77% zapotrzebowania dziennego) - który jest katalizatorem przemian białkowych i wpływa na przewodnictwo nerwowe. 
• Argininy (14g w ziarnie) - ta reguluje pracę serca, przywraca mu prawidłowy rytm i pozytywnie wpływa na ciśnienie krwi. 
• Glicyny (14.4g w ziarnie) - wspomagającej absorbowanie wapnia, poprawiającej pracę układu nerwowego i mózgu.
• Seryny (9g w ziarnie) - ta uczestniczy w syntezie białek oraz tłuszczów i również poprawia pracę układu nerwowego. 

Tak duży udział cennych witamin i minerałów do powód do licznych badań, które mają za zadanie odkrywać nowe amarantus właściwości.

Szarłat posiada liczne zastosowanie m.in w przemyśle spożywczym, farmaceutycznym, kosmetycznym i medycynie. Z uwagi na to nazywany jest super żywnością (superfood). Aby dostać się na listę superfood produkt musi spełnić wiele “wymagań” konsumenckich i prozdrowotnych. Termin ten powstał w celu sklasyfikowania najcenniejszych składników odżywczych, których spożywanie ma pozytywny wpływ na nasz organizm. 

Nasiona amarantusa znajdziesz więc nie tylko w spiżarni czy na talerzu, dla także w kremach i balsamach. Producenci dodają go głównie ze względu na właściwości odżywcze i nawilżające, które dbają o skórę, poprawiając ich napięcie i dodając jej niezbędnej elastyczności. Świadomość właściwości prozdrowotnych spowodowała, że amarantus ekspandowany (popping) znajdziesz zarówno w saszetkach, jak i w formie herbaty, przekąsek, a nawet - oleju. 

Nasiona amarantusa - na co pomaga i przeciwwskazania

Zboże przede wszystkim wspomaga układ nerwowy, usprawniając przepływ krwi i poprawiając lepsze samopoczucie. Dodatkowo amarantus - jako jedna z najstarszych roślin uprawnych świata - posiada ogrom błonnika, który poprawia trawienie i przyspiesza przemianę materii. Dlatego też zaleca się go pacjentom cierpiącym na zaparcia i problemy ze strony układu pokarmowego. 

Ze względu na obecność żelaza, rekomenduje się go również w diecie wegańskiej i wegetariańskiej, która narażona jest na występowanie anemii i niedokrwistości 

Amarantus w ciąży to jedno z najczęściej pojawiających się wątpliwości - czy mogą go spożywać kobiety oczekujące na malucha? Uspokajamy - tak duża zawartość żelaza i wapnia powoduje, że jest to niezwykle cenny produkt, który powinien pojawić się w menu przyszłej mamy. Biorąc pod uwagę, że jest to nasiono bezglutenowe i wzbogacone o szereg cennych witamin i minerałów, ciężko jest wskazać jakie ma amarantus przeciwwskazania. 

Do czego używa się amarantus i jak go jeść? (przepis)

Amarantus znaleźć można pod postacią: ziaren, mąki, płatków i tzw. poppingu, czyli ziaren ekspandowanych. Zależnie od postaci w jakiej dostaniemy produkt można go różnie wykorzystać - do wypieków, do sałatek, musli, po ugotowaniu można wykorzystać do sosów, zapiekanek. A jako popping może być spożywany w niezmienionej formie. 

Nasiona amarantusa mają umiarkowana zdolność wchłaniania wody, dzięki czemu spożywać je można zarówno na słodko, jak i na słono. W tym pierwszym przypadku dodać je możesz do owsianki lub jako uzupełnienie zupy mlecznej. Niezwykle smaczne są w połączeniu z miodem i mlekiem, jako alternatywa dla kaszy mannej. W przypadku dań wytrawnych - posłużyć może jako panierka dla mięsa, dodatek do wypieków (np. chleba) oraz zdrowszy zagęstnik do zup (np. w diecie wegańskiej, jako alternatywa dla śmietany).

Amarantus jak gotować?

Zagotuj osoloną wodę i dodaj wybraną porcję amarantusa bezpośrednio do wrzątku. Zmniejsz ogień i gotuj nasiona pod przykryciem. Nie przekraczaj 20 minut gotowania. Gdy ziarna staną się miękkie i lekko szkliste, a wody w garnku ubędzie - danie będzie gotowe!

Przepis na amarantusowe placuszki z owocami. 

Jeśli zastanawiasz się amarantus jak jeść, przygotowaliśmy dla Ciebie niezawodny przepis na słodkie placuszki. Ich formuła spodoba się nie tylko dorosłym smakoszom, ale i dzieciom, które uwielbiają słodkie śniadania. 

Składniki:

• 1/2 szklanki ziaren amarantusa;
• jajko;
• 2-3 łyżki mąki kukurydzianej;
• borówki, maliny, jagody lub inne, ulubione owoce,
• łyżka wybranego oleju,
• 1/2 banana do osłodzenia lub naturalny słodzik, np. ksylitol.
  
  

Otwórz opakowanie ziaren amarantusa. Wypłukaj je i ugotuj w szklance wody (do maksymalnie 20-25 minut). Wystudź ziarna, a następnie dodaj jajka, mąkę, olej i słodzik (lub banana). Połącz ze sobą składniki, upewniając się, że nie ma grudek - pomóc ci w tym może widelec lub praska do ziemniaków. Dodaj borówki lub maliny do gotowego ciasta, bardzo delikatnie je wymieszaj (uważaj, żeby nie uszkodzić owoców!). Rozgrzej patelnię bez tłuszczu i nakładaj niewielkie kleksy ciasta. Smaż z obu stron. Gotowe!

[product id="495, 1937, 2581"]