Tradycja Rogali Świętomarcińskich

Rogale świętomarcińskie to słodki symbol Poznania i całej Wielkopolski, nierozerwalnie związany z obchodami Dnia Świętego Marcina, przypadającego na 11 listopada.

Skąd się wzięła ta tradycja?

Początki tej wyjątkowej tradycji sięgają końca XIX wieku. Legenda głosi, że w poznańskim kościele św. Marcina, jeden z księży podczas kazania zachęcił wiernych, by na wzór św. Marcina – znanego z dobroci i dzielenia się z potrzebującymi – pomogli ubogim.

Na apel odpowiedział jeden z cukierników, który upiekł słodkie rogale i rozdał je biednym mieszkańcom miasta. Zwyczaj ten szybko podchwycili inni cukiernicy i piekarze. Od tamtej pory każdego roku w Poznaniu wypiekane są rogale marcińskie – nie tylko na sprzedaż, ale także dla potrzebujących.

Obecnie rogale te posiadają Chronione Oznaczenie Geograficzne w Unii Europejskiej. Oznacza to, że prawdziwe rogale świętomarcińskie mogą być produkowane wyłącznie w Wielkopolsce, według ściśle określonej receptury, a ich głównym składnikiem musi być biały mak.

Przepis na Rogale Świętomarcińskie

Poniżej znajdziesz domowy przepis na ok. 12 sztuk rogali w wersji możliwie zbliżonej do oryginału.

Składniki

Ciasto półfrancuskie:

• 500 g mąki pszennej

• 200 ml mleka

• 50 g świeżych drożdży

• 1 jajko + 1 żółtko

• 60 g cukru

• 1 łyżeczka ekstraktu z wanilii

• ¼ łyżeczki soli

• 50 g roztopionego masła

• 250 g zimnego masła (do wałkowania)

Masa makowa (biały mak):

• 250 g białego maku

• 100 g cukru pudru

• 100 g zmielonych orzechów włoskich lub laskowych

• 50 g posiekanych migdałów (sparzonych i obranych)

• 50 g kandyzowanej skórki pomarańczowej

• 2 łyżki miodu

• 2 łyżki masła

• 1 jajko

• kilka biszkoptów lub 2 łyżki bułki tartej

• 50 g rodzynek (opcjonalnie)

Dodatkowo:

• 1 jajko (do posmarowania)

• lukier (cukier puder + sok z cytryny lub mleko)

• posiekane orzechy do dekoracji

Przygotowanie

1. Masa makowa (najlepiej dzień wcześniej):

1. Mak zalej wrzątkiem i gotuj przez około 30 minut. Następnie odcedź i zmiel dwukrotnie.

2. W rondelku rozpuść masło, dodaj mak, miód, cukier, orzechy, rodzynki, skórkę pomarańczową.

3. Gotuj na małym ogniu przez kilka minut, cały czas mieszając.

4. Dodaj jajko oraz pokruszone biszkopty lub bułkę tartą, by masa zgęstniała.

5. Odstaw do wystudzenia, a następnie schłodź w lodówce.

2. Ciasto półfrancuskie:

1. Przygotuj rozczyn z drożdży, mleka, 1 łyżki cukru i 1 łyżki mąki. Odstaw na 10–15 minut.

2. Do dużej miski wsyp mąkę, dodaj cukier, jajka, sól, wanilię, rozczyn i roztopione masło.

3. Wyrób gładkie ciasto i odstaw do wyrośnięcia na około 1–1,5 godziny.

4. Rozwałkuj ciasto w prostokąt. Na ⅔ powierzchni rozłóż plastry zimnego masła. Złóż na trzy części (jak list) i rozwałkuj.

5. Chłódź ciasto w lodówce przez 30 minut. Czynność wałkowania i składania powtórz jeszcze 2–3 razy, za każdym razem chłodząc ciasto.

3. Formowanie rogali:

1. Ciasto rozwałkuj na prostokąt o grubości około 0,5 cm.

2. Potnij na długie trójkąty.

3. Na każdy trójkąt nałóż porcję masy makowej, następnie zwiń ciasno, formując rogal.

4. Ułóż na blaszce wyłożonej papierem do pieczenia. Przykryj ściereczką i zostaw do ponownego wyrośnięcia na 30 minut.

5. Przed pieczeniem posmaruj wierzch roztrzepanym jajkiem.

4. Pieczenie i dekoracja:

1. Piecz w piekarniku nagrzanym do 180°C (góra–dół) przez 20–25 minut, aż rogale będą rumiane.

2. Po lekkim przestudzeniu polej lukrem i posyp posiekanymi orzechami.

Smak tradycji na wyciągnięcie ręki

Domowe rogale świętomarcińskie to nie tylko wyjątkowy smak – to także piękna tradycja, którą warto pielęgnować. Ich przygotowanie wymaga nieco pracy, ale efekt zachwyci wszystkich domowników i gości.

Upiecz własne rogale i poczuj smak prawdziwego Poznania w swoim domu!